Gezien mijn karakter, zal ik de eerste zijn om met een hele serie bedenkingen te komen zodra het gevoelsmatige aspect van het geloof de hoofdaandacht dreigt te krijgen.
Zomaar een aantal mogelijke bedenkingen:
- Ons ‘gevoel’ is erg wispelturig. Zodra ons gevoel de maatstaf wordt voor wat waar en waardevol is, begeven we ons op een behoorlijk glibberig pad.
- Wie zich door zijn gevoel laat leiden, leert nooit voldoende zelfdiscipline om trouw door te zetten in tijden waarin het gevoelsmatig minder gaat.
- ‘Gevoel’ is in onze Westerse cultuur een belangrijke baken geworden voor het bepalen van ‘de waarheid’. Het verdringt daarmee gemakkelijk de plaats van God en zijn Woord.
- ’Gevoel’ is per definitie erg subjectief. Wat voor de één erg belangrijk is, kan dus door de ander als totaal onbelangrijk worden ervaren. Sterker nog: gevoel zelf lijkt voor sommige mensen totaal onbelangrijk te zijn. Als dat zo persoonsgebonden is, waarom zou je er dan veel tijd aan besteden?
- De Bijbel richt zich toch niet tot ons op basis van ons gevoel, maar op basis van onze wil: ‘Heb de Heer lief boven alles’, ‘Heb je naaste lief als jezelf’, ‘Heb je vrouw lief’ zijn toch eerder bevelen dan dat ze je de luxe geven om te wachten totdat je gevoel ook zover is?
- Emoties heb je niet onder controle. Ze overkomen je. Als je dus op gevoel gaat bouwen, ben je alle controle kwijt en lever je jezelf over aan de grillen van je gevoel.
- In Bijbelse tijden en culturen was het bestaan zeer hard. Het was vooral een kwestie van overleven. Denk aan ziekte, oorlog, slavernij, wrede overheersers, geen aandacht voor individuele verlangens en ambities maar eerder sociale verplichting om het groepsbelang voorop te stellen.
Als wij ons nu wel de luxe permitteren om onze persoonlijke emoties een voorkeurspositie te geven, dan komen we veel te ver af te staan van alles wat Gods Woord tot ons te zeggen heeft.
Praktische vragen en suggesties
- Hoe sceptisch sta jij ten opzichte van ‘het gevoel’ als belangrijke factor bij beslissingen en als motivatiefactor?
- Wat vind je van de genoemde bedenkingen? Zitten er bedenkingen tussen die je sowieso niet terecht vindt?
- Hoe beoordeel je de rol van emoties in je eigen leven? Zou het gevoelsmatige meer of juist minder belangrijk voor je moeten worden?
Ik heb de indruk dat er veel onderscheid wordt gemaakt en weet niet zo goed wat ik daarmee kan.
Als emoman ben ik uitermate dankbaar voor mijn ‘positieve’ en ‘negatieve’ gevoelens. Gevoelens hebben een achtergrond of reden, zowel in het OT en NT wordt hier het.nodige over gezegd, uitgelegd en over geschreven.
Emoties zijn per definitie super persoonlijk en dus subjectief. Dat maakt schrijven of spreken erover nogal ingewikkeld…
Je begint over je persoonlijke (ontdekking) reis en dat is moedig en kwetsbaar, en het gaat over intimiteit en verlangen in je relatie met God. Het is technisch gezien subjectief, maar bestaat zoiets objectief ? Dus ingewikkeld snap ik niet goed.
In een relatie spelen behoeften, verlangens en afstemming naar elkaar een belangrijke functie.
Ik bedoelde dat het omschrijven/benoemen van emoties en beleving communicatie-technisch ingewikkeld is. Hoe omschrijf je je beleving van iets op zo’n manier dat de lezer/luisteraard jouw subjectieve beleving aanvoelt en begrijpt? Het woorden palet van de een voor dit soort zaken kan gemakkelijk een heel andere betekenis hebben bij de ander. Probeer bijvoorbeeld maar eens te omschrijven hoe de kleur groen eruit ziet aan een blinde of kleurenblinde… In dit extreme voorbeeld is het niet alleen ingewikkeld, maar zelfs onmogelijk volgens mij.
In kinderboekjes, geschreven vanuit de charismatische beweging en de pinksterbeweging in de vorige eeuw, werd het aan kinderen zo uitgelegd: De wil is de locomotief, die gaat voorop, het gevoel een wagonnetje. Die mag dus nooit de leiding hebben en de kar trekken. Maar het gevoel hoort er wel bij, want zo heeft God ons gemaakt. Maar ik denk dat iedereen wel weet dat je gevoel graag lekker eten wil, nog even in bed wil blijven liggen, je kinderen niet wil corrigeren als ze dat nodig hebben, maar dat je verstand en je wil, ook door God gegeven, de knoop door moet hakken en je de goede keuze moet willen maken.
Ik ervaar zelf maar als te vaak hoe het is om ergens ‘een goed gevoel’ over te hebben (of ‘je hart te volgen’ zoals ook vaak wordt gezegd), bv ook in de dingen van Gods Koninkrijk, maar dan is het toch beter om (samen met) een ander de keuze te laten maken, nl degene(n) die nuchter en waakzaam is/zijn en alles overzien.
Zoiets.
Dank voor je reactie!
Ik ken het van Campus Crusade, later instituut voor Evangelisatie en hierna Agapé.
Eerst de locomotief, dat was het feit, dan kwam direct hierna het wagonnetje geloof, en op het eind gevoel. Het gevoel was altijd ondergeschikt gemaakt omdat gevoel en emotie risico had of zelfs gevaarlijk.
God gaf ons gevoel dus het is van belang. Je zegt wij hebben onze gevoelens, emoties niet onder controle maar God heeft dat wel. Dus als je in vertrouwen op God je gevoel inzet dan is dat wat mij betreft geen probleem om zo nu en dan de controle te verliezen. God zorgt er wel voor dat ik staande blijf ondanks controle verlies. Verstand en gevoel horen bij elkaar en het is mooi als beide met elkaar in balans blijven. Maar kenmerkt het juist niet de mens dat dat soms niet het geval is? Het hoeft Zijn woord niet in de weg te staan omdat God je tenslotte zelf gemaakt heeft. Ook Zijn woord maakte hij voor jou. God weet dus hoe wij als mensen omgaan met Zijn woord. Van belang dat we bewust blijven van onze gevoelens en emoties en deze delen met Hem. Dan staan ze Zijn woord niet in de weg denk ik zo. Maar goed wie ben ik haha. Ja ja kind van God🙂
Gods zegen toegewenst,
Hanneke
Dank voor je reactie Hanneke!
Het lijkt mij dat gevoelens een bedding (dienen te) krijgen door het Woord (met feiten, logica, aanname daarvan, welbewuste keuzes daarvoor) in je leven, waarbij de Heilige Geest je leidt naar de volle waarheid, d.w.z. inclusief het beleven daarvan.
De grote vraag is: wat is er aan de hand als de gevoelens uitblijven die je zou verwachten door de inwoning van de Geest. Bijv. blijdschap en liefde.
Bij een intieme relatie horen gevoelens. Maar positieve gevoelens kunnen in de loop der tijd veranderen in negatieve. Daarom is het toetsen van je gedachten aan Gods Woord belangrijk, want je denken beïnvloed je gevoel.
Helemaal mee eens Vera.
Gevoel is een sterke motivator, maar niet zo’n best kompas.
Precies, zolang als het positieve gevoelens betreft. Negatieve gevoelens kunnen alle motivatie dood slaan.